اقدامات حفاظتی در برابر صاعقه
اقدامات حفاظتی را می توان به نحوی اتخاذ نمود که خطر مرتبط با نوع خسارت را کاهش دهند.
1- اقدامات حفاظتی برای کاهش آسیب جانی در نتیجه ولتاژهای گام و تماس
اقدامات حفاظتی ممکن شامل این موارد می شود:
_عایق بندی مناسب هادیهای در معرض صاعقه
_هم پتانسیل سازی از طریق یک سیستم زمین مش شده
_ایجاد محدودیتهای فیزیکی و علائم هشدار دهنده
نکته1: هم پتانسیل سازی در مقابل ولتاژ تماس موثر نیست.
نکته2: افزایش سطح مقاومت زمین درون و بیرون سازه خطر مرگ را کاهش می دهد. ( بند 8 استاندارد IEC 62305-3 را ببینید)
2- اقدامات حفاظتی برای کاهش آسیبهای فیزیکی
اقدامات حفاظتی ممکن شامل این موارد می شود:
2-1-برای سازه ها:
- سیستم حفاظت در برابر صاعقه (LPS)
توجه1: زمانیکه یک سیستم حفاظت در برابر صاعقه نصب می شود، هم پتانسیل سازی، اقدام موثری در جهت کاهش خطر آتش سوزی و انفجار و صدمات جانی محسوب می شود. برای جزئیات بیشتر IEC 62305-3 را ببینید.
توجه2: تهیه و تدارک تجهیزاتی که باعث جلوگیری از انتشار آتش می شود مانند اتاقکهای ضد حریق، کپسول آتش نشانی، شیر آتش نشانی، زنگ اعلان حریق و تجهیزات خاموش کردن حریق می توانند صدمات فیزیکی را کاهش دهند.
توجه3: ایجاد راههای خروج اضطراری باعث حفاظت از جان پرسنل می شود.
2-2-برای سرویسها:
- کابل حفاظت شده
توجه4: کانالهای فلزی، حفاظ موثری برای کابلهای دفن شده بحساب می آیند.
3- اقدامات حفاظتی برای کاهش صدمات به سیستمهای الکتریکی و الکترونیکی
اقدامات حفاظتی ممکن شامل این موارد می شود:
1-3-برای سازه ها:
- اقدامات سیستم حفاظت در برابر تخلیه های الکترومغناطیسی صاعقه (LEMP) شامل اقدامات ذیل می شود که می توان آنها را به تنهایی یا به صورت ترکیبی استفاده نمود:
_ اقدامات حفاظتی سیستم زمین و همبندی
_ پوشش مغناطیسی
_ مسیر خطی
_ سیستم حفاظت در برابر صاعقه هماهنگ شده
2-3-برای سرویسها:
- تجهیزات حفاظت در برابر اضافه ولتاژ(SPD) در نقاط مختلف در راستای طول و ترمینال خط
- پوشش مغناطیسی کابلها
توجه1: یک روش حفاظتی موثر کابلهای دفنی استفاده از یک صفحه توری فلزی ممتد با ضخامت مناسب می باشد.
توجه2: خروجیهای اضطراری متعدد، تجهیزات فراوان، پکیج های تولید برق مستقل، سیستمهای برق غیر قابل قطع شدن، سیستمهای ذخیره سیال و سیستم خودکار عیب یابی از اقدامات حفاظتی موثری هستند که برای کاهش اختلال در سرویس بکار گرفته می شوند.
توجه3: ولتاژ فزاینده قابل تحمل عایق تجهیزات و کابلها، اقدام حفاظتی موثری در برابر نقص در نتیجه اضافه ولتاژ بشمار می آیند.
4- نحوه انتخاب اقدامات حفاظتی
انتخاب مناسب ترین اقدام حفاظتی باید یر عهده طراح و صاحب محل برحسب نوع و مقدار آسیب و جنبه های فنی و اقتصادی تجهیزات حفاظتی مختلف باشد.
در استاندارد IEC 62305-2 به میزان خطر سنجی و نحوه انتخاب مناسب ترین اقدام حفاظتی اشاره شده است.
اقدامات حفاظتی به شرطی موثر خواهند بودکه مطابق الزامات ذکر شده در استانداردهای مرتبط بوده و قادر به تحمل فشار مورد انتظار در محل سازه نیز باشد.