سیستم حفاظت از شوک الکتریکی در اتاق باتری
با توجه به وجود منابع تغذیه باتری ها که نصب آنها ممکن است در رک¬ها و یا محفظه ها صورت پذیرد، حفاظت در برابر تماس مستقیم و همچنین تماس غیر مستقیم می باید در ناحیه قرارگیری باتری ها صورت پذیرد. لازم بذکر است که اتصالات سیستم زمین تنها در زمان ایجاد تماس غیر مستقیم و در جایی که معیار حفاظت توسط قطع کلید می باشد، تاثیر گزار است.
اتصالات سیستم زمین براساس سطح ولتاژ باتری و نوع اتصال مدار باتری به زمین (GROUNDED OR UNGROUNDED) ممکن است نقشی در حفاظت تماس غیر مستقیم داشته باشد و یا هیچگونه نقشی نداشته باشد.
تمام نقش سیستم اتصالات زمین در یک اتاق باتری صرفا به ایجاد شرایط همبندی بین رک و یا محفظه نگهدارنده باتری با فلزات اطراف خود می تواند خلاصه شود. که در بعضی از شرایط خاص که در ذیل تشریح شده است همبندی مذکور نباید صورت پذیرد
۱- حفاظت در شرایط تماس مستقیم
براساس استاندارد IEC 62485، با توجه به این¬که اتاق باتری، اتاقی است که تحت نظارت افراد کار آزموده قرار می گیرد می توان با استفاده از OBSTCALE، شرایط ایمنی را در برابر تماس مستقیم ایجاد نمود. در این خصوص در شرایطی که ولتاژ باتری بین ۶۰ ولت و کمتر از ۱۲۰ ولت می باشد، درب اتاق باتری خود به عنوان OBSTCALE شرایط ایمنی در تماس مستقیم را ایجاد می نماید ولیکن اگر ولتاژ ۱۲۰ ولت و بالاتر بود، درب اتاق باید قفل دار باشد.
2- حفاظت در شرایط تماس غیر مستقیم
حفاظت در شرایط ایجاد تماس غیر مستقیم بستگی به میزان ولتاژ باتری و شرایط زمین شدن و یا نشدن مدار آن دارد. به عنوان مثال اگر قطب مثبت و یا منفی باتری به الکترود زمین متصل باشد در زمان وقوع تماس غیر مستقیم، مدار الکتریکی از طریق زمین برقرار شده و می تواند باعث وقوع شوک در فرد گردد و بین باتری و شخص هم هیچ وسیله قطع کننده ای وجود ندارد. از این¬رو چون وسیله قطع کننده¬ای در مدار نمی باشد، استاندارد IEC 62485 اشاره نموده است که اگر در زمان رخداد تماس غیر مستقیم، ولتاژ انتقالی بر روی بدن به بیش از ۱۲۰ ولت برسد، می باید طرح ویژه ای برای حفاظت در برابر تماس غیر مستقیم در اتاق باتری ایجاد نمود. از اینرو طرح حفاظت در شرایط تماس غیر مستقیم به دو صورت ذیل ایجاد می گردد،
الف( همبندی ساده بین استراکچر رکها و فلزات در اطراف آن که امکان لمس همزمان را داشته باشد
این طرح در زمانی که ولتاژ باتری کمتر از ۲۳۰ ولت است و مدار باتری (مثبت و یا منفی) به الکترود زمین وصل باشد و یا در زمانی که ولتاژ بیش از ۲۳۰ ولت است و مدار باتری (مثبت یا منفی) به الکترود زمین وصل نمی باشد.
ب) طرح ویژه
در صورتی که ولتاژ باتری بیش از ۲۳۰ ولت باشد و مدار باتری (مثبت و یا منفی) به الکترود زمین وصل باشد، با توجه اینکه در زمان تماس غیر مستقیم ولتاژ بیش از ۱۲۰ ولت ممکن است برروی بدن انسان واقع شود و هیچگونه مدار قطع کننده ای وجود نداشته باشد، از این¬رو ۳ موضوع بطور همزمان می باید انجام شود. اولاً باتری¬ها نسبت به رک¬ها با پوشش عایقی جدا شوند. ثانیاً در اطراف رک¬های باتری و ایزولاتور آن برروی زمین پوشش عایقی استفاده شود و ثالثاً بدنه فلزی تجهیزات با ولتاژ دیگر در دورتر از محل باتری و ایزولاتور قرار گیرد تا امکان لمس همزمان دو هادی وجود نداشته باشد.
