سیستم صاعقه گیر پروژه لواسان: 

عطف به بازدید انجام شده به استحضار می رساند طراحی سیستم حفاظت در برابر اصابت مستقیم صاعقه بر اساس استانداردهای NFC 17102:2011و IEC 62305 و NFPA 780 انجام شده که کلیات آن تقدیم حضور میگردد. نکته حائز اهمیت این است که این سیستم از دو بخش اصلی حفاظت خارجی و حفاظت داخلی تشکیل شده است که مکمل یکدیگر بوده و طبق موارد مطرح شده در این مرحله پیشنهاد میگردد:

1- صاعقه گیر پیشنهادی:

با توجه به ابعاد پروژه و درخواست کارفرمای محترم در این پروژه  یک دستگاه صاعقه گیر اکتیو پیشنهاد داده میشود

2- صاعقه گیر الکترونیک خازنی (E.S.E):

در این طرح 1 دستگاه صاعقه گیر الکترونیک خازنی به عنوان پایانه هوایی پیش بینی شده است. زمان پاسخدهی این مدل 30 میکروثانیه میباشد و در کلاس 1 و اختلاف ارتفاع 5 متر دارای شعاع پوششی 48 متر میباشد. نصب این روش منطبق بر استاندارد NFC17102 بوده و محل نصب آنها با استفاده از پایه 6 متری در نقشه جانمایی مشخص شده است.

شکل 1- نمونه نصب شده صاعقه گیر با پایه 6 متری

1-     هادي نزولي:

-        جهت انتقال جريان صاعقه از پایانه هوایی به سیستم زمين از هادي نزولي استفاده مي گردد.

شكل2- اتصال هادی نزولی به پایانه هوایی و اتصال زمین

- در این پروژه یک مسیر هادی نزولی نصب شده در رایزر از جنس سیم مسی انتخاب شده که سطح مقطع آن 70 میلیمتر مربع میباشد. 

- با توجه به اینکه مطابق استاندارد NFC 17-102 در صاعقه گیر های غیر ایزوله میبایست حداقل از دو مسیر هادی نزولی جهت انتقال جریان استفاده شود لذا با توجه به اجرایی نبودن مسیر دوم از استراکچر سازه به عنوان مسیر دوم بهره گرفته میشود.

- انتخاب جنس و سطح مقطع هادی نزولی با در نظر گرفتن شرایط محیطی مانند مسائل خوردگی و همچنین شرایط اجرایی انجام میشود.

- انتخاب هادی از جدول استاندارد IEC 62561-2 صورت گرفته است

                                                          جدول 1- جدول انتخاب جنس و سطح مقطع هادی نزولی                                                              

- هادي نزولي بايد توسط بست مناسب و مطابق فواصل ارائه شده در جدول استاندارد بصورت مناسب برروي سازه مهار گردد. 

جدول 2-تعيين فواصل مجاز بست ها در مسیر دهی هادی نزولی

- در انتخاب جنس و سطح مقطع بست میبایست خوردگی های گالوانیک و سازگاری آن با هادی میانی و بستر نصب در نظر گرفته شود. 

شکل 3-بست نگهدارنده هادی نزولی

- مطابق استاندارد جهت جداسازي سيستم حفاظت در برابر صاعقه از سيستم زمين و تست واندازه گيري ،نصب گيره تست مدار بايد در نظر گرفته شود. نصب این قطعه به منظور امکان انجام بازبینی های دوره ای الزامی میباشد. بدین منظور باسبار همبندی در پشت بام پیش بینی شده است.

- یکی از الزامات انجام بازبینی دوره ای زمانهای پس از اصابت میباشد .برای آگاهی از اصابت صاعقه و عملکرد سیستم میبایست از شمارنده تعداد دفعات برخورد صاعقه استفاده شود 

2-3- اتصال زمین: 

- هر مسیر هادی میانی میبایست به سیستم زمین مناسب با کاربری سیستم حفاظت در برابر صاعقه متصل گردد. با توجه به اینکه برای مسیر موجود در رایزر یک الکترود زمین پیش بینی شده است و با توجه به اجرایی نبودن الکترود مسیر دوم(استراکچر سازه) لذا از فونداسیون سازه به عنوان الکترود دوم استفاده میشود.

3-حفاظت تجهيزات در مقابل اضافه ولتاژهاي گذرا:

جهت حفاظت سيستم هاي الكتريكي وتجهيزات در برابر اضافه ولتاژهاي گذراي ناشي از صاعقه وكليد زني ،از برقگيرهاي تابلويي (ارستر) در ورودی خطوط تغذیه و دیتا استفاده مي گردد.

3-1-تعيين نواحي حفاظتي:

براي انتخاب مناسب نوع ارستر اولين قدم بررسي نواحي حفاظتي ومحل قرارگيري تجهيزات در اين نواحي مي باشد.

- LPZ0A:ناحيه اي است كه در معرض برخورد مستقيم صاعقه وميدانهاي مغناطيسي شديد ناشي از آن مي باشد.

- LPZ0B:ناحيه اي است كه در مقابل برخورد مستقيم صاعقه حفاظت شده ولي در معرض خطر ميدانهاي شديد مغناطيسي مي باشد. 

- LPZ1…n: ناحيه اي كه درآن جريانهاي ناشي از ميدانهاي مغناطيسي بوسيله تقسيم جريان واستفاده از ارسترها كاهش يافته ولي وجود دارند. 

- همانطوركه در نواحي حفاظتي بالا ذكر شد براي حفاظت سازه در برابر اصابت مستقيم صاعقه نصب صاعقه گير با توجه به كلاس حفاظتي توصيه مي شود وهمچنين در نواحي LPZ1 و LPZ2…n جهت كاهش اثرات ناشي ازميدانهاي مغناطيسي صاعقه، نصب ارستر توصيه مي شود.

O     : ارستر

·       همپتانسيل سازي

3-2- انتخاب ارستر:

جهت انتخاب ارستر بايد با توجه به نواحي حفاظتي وآسيب پذيري تجهيزات،كلاس ارستر تعيين گردد . در این پروژه با توجه به حضور تجهیزات آنتن مرکزی در پشت بام و در مجاورت پایه صاعقه گیر میبایست اقدامات حفاظتی به منظور جلوگیری از ورود امواج ضربه به داخل تجهیزات پیش بینی گردد.همچنین مطابق استاندارد IEC61643-12 درسازه هايي كه امكان اصابت صاعقه به سرويس برق وجود دارد ودرمحل ورود تاسيسات برق به ساختمان (LPZ1) بايد از ارستر هايي با شكل موج تست شده 10/350μs كه در كلاس حفاظتي 1 مي باشند،استفاده نمود وبراي ساير نواحي حفاظتي از استرهايي با شكل موج تست شده 8/20μsكه در كلاس حفاظتي 2و3 مي باشند ،استفاده نمود.همچنين نصب ارستر جهت حفاظت خطوط مخابراتي وديتا بايد در نظر گرفته شود 

-